Verjaringstermijn voor seksueel misbruik naar 30 jaar


Sinds 2000 begint de verjaringstermijn voor zedenmisdrijven gepleegd tegen minderjarigen pas te lopen van zodra het slachtoffer 18 jaar is geworden, maar de termijn zelf is slechts 10 jaar. Om te vermijden dat deze misdrijven onbestraft blijven, moet de verjaringstermijn worden opgetrokken tot sowieso 30 jaar.

"Het slachtoffer krijgt op die manier ook langer de kans om een klacht neer te leggen. Want bij dergelijke misdrijven (onder andere aanranding van de eerbaarheid en verkrachting) raken de feiten niet zelden pas bekend na verloop van vele jaren", aldus Sabien.

"Zedenmisdrijven kennen ook een lager en late aangiftebereidheid. Daarom is het ook moeilijk objectief vast te stellen of het aantal ernstige feiten die op minderjarigen worden gepleegd, stijgt of daalt. Een indicatie: volgens de officiële criminaliteitsstatistieken van de federale politie werden in 2007 2.933 verkrachtingen en 2.887 aanrandingen van de eerbaarheid geregistreerd. Wat wel vaststaat is dat slechts 1 op 100 strafdossiers over verkrachting leidt tot een effectieve gevangenisstraf.

Onze strafwet onderscheidt drie soorten misdrijven met elk een andere verjaringstermijn: misdaden zoals doodslag, moord, verkrachting, enz.: 10 jaar (uitzondering: niet-correctionaliseerbare misdrijven: 15 jaar en gecorrectionaliseerde misdaden: 5 jaar); wanbedrijven zoals openbare zedenschennis, diefstal zonder geweld, enz.: 5 jaar (uitzondering: gecontraventionaliseerde wanbedrijven, namelijk wanbedrijven die door verzachtende omstandigheden in een overtreding worden omgezet: 1 jaar); overtredingen zoals openbare dronkenschap, enz.: 6 maanden.

Uit onderstaande gegevens blijken de Belgische verjaringstermijnen, in vergelijking met enkele buurlanden, relatief kort te zijn.

  • Nederland: misdrijven strafbaar met een geldboete, hechtenis of gevangenisstraf van niet meer dan drie jaar: 6 jaar, misdrijven strafbaar met een tijdelijke gevangenisstraf van meer dan drie jaar: 12 jaar, misdrijven strafbaar met een gevangenisstraf van meer dan tien jaar: 15 jaar, misdrijven strafbaar met een levenslange gevangenisstraf: 18 jaar, overtredingen: 2 jaar. Een paar weken geleden toonde de Nederlandse minister van Justitie zich voorstander van de afschaffing van deverjaring van seksuele misdrijven. In een reactie liet onze minister van Justitie toen weten een verlenging van 10 tot 15 jaar te overwegen.
  • Frankrijk: misdaden: 10 jaar, wanbedrijven: 3 jaar, overtredingen: 1 jaar. Maar zedenmisdrijven gepleegd tegen minderjarigen verjaren pas na 20 jaar.
  • De Engelse wet voorziet geen verjaringstermijn. De rechter kan wel het proces staken, indien hij van oordeel is dat het vorderen van de straf ontoelaatbaar is wegens ernstige tekortkomingen van het strafonderzoek (bijvoorbeeld de extreem en onevenredig lange duur).

De relatief korte verjaringstermijnen van alle misdrijven in ons land stellen een aantal problemen. "Ze druisen in tegen het rechtvaardigheidsgevoel van de slachtoffers en de maatschappij. Naar aanleiding van het debat over misbruiken in de kerk is gebleken dat het voor het slachtoffer heel belangrijk is om vooralsnog de dader ter verantwoording te kunnen roepen," aldus Sabien.

Volgens Sabien liggen er drie motieven aan de basis van het principe van de verjaring: "het oprakelen van een misdrijf zal de orde en rust in de samenleving in te grote mate verstoren", "de dader werd in de loop der jaren voldoende gestraft door gevoelens van spijt en berouw" en "nuttige sporen, tastbare bewijsstukken en belangrijke getuigen raken na verloop van tijd hopeloos verloren".

"Dergelijke motieven, waarop de tegenstanders van het verlengen van de verjaringstermijn zich meestal baseren, kunnen gebruikt worden om verjaring te verantwoorden voor een aantal klassieke misdrijven, die aan het licht komen onmiddellijk nadat ze werden gepleegd. Maar niet voor zedenmisdrijven gepleegd tegen minderjarigen, waarvan niet zelden pas aangifte wordt gedaan na een lang verwerkingsproces", zegt Sabien."Over het wetsvoorstel werden exact een jaar geleden hoorzittingen gehouden in de Kamercommissie Justitie. Tot een stemming was het helaas nog niet gekomen en zal het, gezien de val van de regering, helaas ook niet komen op korte termijn", besluit Sabien.

Bekijk via volgende link het item hierover in het VRT-journaal van woensdagmiddag 29 april 2010 opnieuw:

http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/programmas/journaal/2.10270/2.10271/1.768994