Persoonlijke verschijning voor de rechter en verplichte poging tot verzoening bij schuldloze echtscheiding wordt afgeschaft


"Beide echtgenoten moeten nu één of twee keer voor de rechtbank verschijnen, om de 'duurzame ontwrichting van hun huwelijk' aan te tonen. De verplichting tot persoonlijke verschijning werd ingevoerd met de nieuwe echtscheidingswet van 2007. Maar ze blijkt een maat voor niets te zijn. Daarom wordt ze nu afgeschaft, behalve wanneer zaken, die aan de belangen van de kinderen zijn verbonden, voor de rechter ter sprake komen", zegt Sabien.

Het wetsvoorstel van Sabien komt tegemoet aan een aantal praktische problemen waarmee zeker mensen die willen scheiden, maar ook de rechtbanken zich geconfronteerd zien. "In elke rechtbank waar echtscheidingen op de agenda staan, doet zich hetzelfde fenomeen voor. Er staan lange rijen bijna ex-echtgenoten opeengepakt in of net buiten de rechtszaal. Wie aan de beurt is, verschijnt voor de rechter die in sneltreinvaart vraagt of men kennis heeft van de mogelijkheid tot bemiddeling en of men verder wil gaan met zijn scheiding. Weinig kans dat een koppel op dat moment nog zal terugkomen op de wens om te scheiden", aldus Sabien. "Daarnaast is er het probleem van de vaak onaangepaste infrastructuur van de rechtbanken voor dergelijke procedures, de extra werklast voor de rechters, het feit dat wie moet verschijnen ook verlof moet opnemen en het gevoel van vernedering dat sommigen ervaren doordat ze ‘ter verantwoording' worden geroepen."

Bemiddeling

Tijdens de werkzaamheden in de subcommissie Familierecht werd vaak de link gelegd met het belang van bemiddeling in familiezaken. Sabien: "De zitting waar hun echtscheiding behandeld wordt, is niet het geschikte tijdstip om partijen nog in te lichten over het bestaan van bemiddeling. Dit zijn eigenlijk vijgen na Pasen. Op dat moment hebben beide partijen al beslist om te scheiden. Bemiddeling is zeker een nuttig instrument, maar zou idealiter moeten gebeuren voordat de rechter zich uitspreekt over de echtscheiding. Vandaar dat via amendering op mijn wetsvoorstel werd voorzien dat van zodra de vordering wordt ingesteld, de griffier de partijen inlicht over die mogelijkheid. Hij stuurt ze de desbetreffende wetsartikelen, een informatiebrochure en een lijst met bemiddelaars toe. Op deze manier zullen partijen tijdig en efficiënt worden ingelicht zonder dat de rechter nog de ‘postbodefunctie' op zich moet nemen", zegt Sabien.

Commissie Justitie

De tekst zal nu verzonden worden naar de commissie Justitie, waar het debat zal worden verdergezet met een groter aantal parlementairen. "Hopelijk krijgt mijn wetsvoorstel ook daar een unanieme goedkeuring. Het zou een gunstige invloed hebben op de vlotte afwikkeling van de echtscheidingsprocedures", besluit Sabien.