Van drie rechters in beroep naar één


Minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) raakt aan een van de hoekstenen van onze rechtsstaat. Tot nu toe belandde al wie beroep aantekent in strafzaken altijd voor drie rechters. Het hof van beroep velt ook de finale uitspraak over de grond van de zaak: of iemand wordt vrijgesproken of in de cel belandt. Maar Turtelboom verandert de wet om dat 'heilige principe' om te keren, vernam De Tijd. Het wordt de regel dat strafzaken in beroep door slechts één rechter worden behandeld. Slechts bij uitzondering zullen nog drie rechters samen een strafzaak behandelen. Er komen twee uitzonderingen op de nieuwe regel. Als de zaak in eerste aanleg al is behandeld door drie rechters, moeten ook in beroep drie 'raadsheren' over de zaak beslissen. Ook wanneer één of meer partijen aandringen op een 'collegiale' behandeling door drie rechters, zal dat gebeuren. 'Onze hoven van beroep kampen nu eenmaal met achterstanden', stelt minister Turtelboom. 'En efficiënter werken kan betekenen dat we onze magistraten efficiënter inzetten: namelijk dat één magistraat meer zaken kan behandelen.' Zowel bij het hof van beroep van Antwerpen als dat van Brussel stuit de beslissing op zware kritiek. 'Justitie kan niet aan kwaliteit blijven inleveren. Dat willen onze politici blijkbaar niet begrijpen. En deze maatregel heeft zware gevolgen voor de kwaliteit. Justitie is zoals een horloge: die moet niet sneller draaien, maar juist draaien', reageert de eerste voorzitter van het Brusselse hof van beroep, Antoon Boyen. 'Wat is nog de meerwaarde van hoger beroep als ook in beroep maar één rechter over de zaak beslist?' Ook de woordvoerder van het Antwerpse hof van beroep, Nico Snelders, vindt het cruciaal dat het systeem met drie rechters in beroep blijft bestaan. 'Zo krijg je veel betere rechtspraak. Dit principe afschaffen, is een zeer gevaarlijk evolutie.' Maar Turtelboom heeft voor haar ingrijpende maatregel al groen licht gekregen van de andere partijen in de regering-Di Rupo. Het bewuste artikel in het Gerechtelijk Wetboek zal worden aangepast via een wetsontwerp met 'diverse bepalingen voor justitie'. De maatregel kan dus relatief snel ingevoerd worden. Vroegere wetsvoorstellen van Turtelbooms partijgenoten Carina Van Cauter en Sabien Lahaye-Battheu, die ook het aantal raadsheren in strafzaken wilden terugbrengen van drie naar één, werden goedgekeurd in de Kamer, maar raakten niet door de Senaat. Nu voert Turtelboom de forcing via de
regering.

Bron: De Tijd, 24 juli 2013, Lars Bové

 

Van 3 naar 1 rechter per zaak

Om de achterstand bij justitie verder weg te werken, moeten rechters van het hof van beroep vaker alleen gaan zetelen, in plaats van met drie zoals nu.  

Het voorstel voor alleenzetelende rechters in het hof van beroep komt van de Open VLD-parlementsleden Carina Van Cauter en Sabien Lahaye-Battheu. Het idee werd opgepikt door partijgenote en justitieminister Annemie Turtelboom en heeft nu ook het fiat van de regering gekregen.

Concreet zal het geen automatisme meer zijn dat een strafzaak op het niveau van het hof van beroep door drie rechters wordt behandeld.

Turtelboom en de regering hopen met alleenzetelende rechters de achterstand bij de hoven van beroep sneller weg te werken. Op haar kabinet wordt bovendien benadrukt dat een groot aantal beroepsprocedures allesbehalve zeer ingewikkelde zaken zijn. 'Ook magistraten beseffen dat het vaak compleet nutteloos is om een zaak met drie rechters te behandelen.'  

En als rechters alleen gaan zetelen, kunnen ze zich beter en sneller in een bepaalde materie specialiseren, klinkt het nog. Ingewikkelder zaken zullen een zaak nog steeds door drie rechters kunnen worden behandeld.  

Bij de magistratuur lokt het plan verdeelde reacties uit. De Antwerpse raadsheer en persrechter Nico Snelders liet gisteren optekenen dat hij dit 'absoluut geen goed idee vindt. Met twee andere rechters zetelen resulteert zonder twijfel in betere rechtspraak.'

Bron: Het Nieuwsblad, 25 juli 2013, Werner Rommens

 
Beperking aantal raadsheren in beroep moet gerechtelijke achterstand terugdringen

Minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open Vld) wil dat op het hof van beroep nog slechts één raadsheer oordeelt over rechtszaken, in plaats van drie nu. Ze wil zo de gerechtelijke achterstand terugdringen. Als een zaak voor het hof van beroep komt, dan zetelen daar drie raadsheren. Om de straf te verzwaren moeten zij daar alle drie mee akkoord gaan. Toch zijn er ook nu al raadsheren die alleen recht spreken in jeugdzaken en in burgerlijke zaken. Turtelboom wil die regeling nu uitbreiden, onder meer naar beroepen tegen vonnissen van correctionele rechters (over slagen, diefstallen,...), tenminste als die vonnissen in eerste aanleg ook maar door één rechter zijn uitgesproken en als het niet gaat over zedenzaken. In ieder geval kunnen alle betrokken
partijen (het parket, het slachtoffer, de verdachte) vragen om drie raadsheren in beroep.

Brussels procureur-generaal Lucien Nouwynck is tegen. "Dit voorstel zal de werklast van de hoven niet veel verminderen, want momenteel verdelen de drie raadsheren op het hof het werk ook al onder elkaar. Zo'n verschil zal het dus niet maken. Maar de garantie van eenparigheid bij strafverzwaring valt wel weg: één correctionele rechter wordt dan immers opgevolgd door één correctionele raadsheer op het hof."

Nouwynck wijst er verder op dat één persoon altijd makkelijker onder druk is te zetten dan drie. Soms zal het voorstel-Turtelboom de zaken zelfs vertragen, want iedereen kan immers na de dagvaarding nog drie raadsheren vragen.

Eerder al vonden de Brusselse stafhouder Dirk Van Gerven en de Gentse professor Rogier De Corte dat het beter was om het hof van beroep gewoon af te schaffen. "Een rechter beslist namens de maatschappij over een geschil. 

Dat heeft geen zin als zijn beslissing achteraf kan worden betwist voor een andere rechter. Waarom zou de tweede meer gelijk hebben dan de eerste?", luidde het toen.

Het voorstel van Turtelboom is niet nieuw. Het werd eerder al in de Kamer ingediend door Sabien Lahaye-Battheu (Open Vld). Het werd daar op 19 april 2012 zelfs
goedgekeurd, maar geraakte niet verder. Turtelboom neemt de draad nu weer op.

Bron: Gazet van Antwerpen, 25 juli 2013, John De Wit



© 2013 Concentra