Seksueel strafrecht 'moet moderner'


Dat een ex-basketbalcoach twee jaar lang minderjarige meisjes onder de douche heimelijk filmde, is geen aanranding van de eerbaarheid, volgens een opvallend arrest van het hof van cassatie. Bij een huiszoeking begin 2011 vonden rechercheurs op twee computers van de trainer 23 mappen vol foto's en video's van jonge meisjes van wie hij coach was. Hij bleek ze stiekem gefilmd te hebben door een sleutelgat. Er zaten naaktbeelden bij, gemaakt terwijl de meisjes nietsvermoedend stonden te douchen.

De Hasseltse correctionele rechtbank veroordeelde hem tot 18 maanden cel met uitstel. Maar de man ging niet akkoord met die straf en lijkt gelijk te zullen krijgen voor het Antwerpse hof van beroep.

Op de zitting werd gezwaaid met een recentelijk arrest van het hof van cassatie. Het heimelijk filmen van een naakte persoon, zonder diens toestemming en medeweten en zonder fysieke of morele dwang, kan volgens dat arrest niet leiden tot het misdrijf aanranding van de eerbaarheid met geweld of bedreiging.

Met geweld

Wanneer is aanranding van de eerbaarheid door voyeurisme strafbaar? Volgens het strafwetboek alleen als het met geweld of bedreiging gebeurt, maar de jongste jaren zijn de Belgische gerechtshoven in discussie over het thema.

Het gaat over "de oprekking van het begrip 'bij verrassing gepleegde feiten'", dat dateert uit begin van de 20ste eeuw, zegt experte seksueel strafrecht Liesbet Stevens. "De strafbepaling over de aanranding van de eerbaarheid dateert uit 1867. Toen was er alleen van aanranding sprake, als de feiten met geweld of onder bedreiging werden gepleegd. Begin 20ste eeuw werd aanranding bij verrassing gelijkgesteld aan met geweld."

De opkomst en verfijning van camera's maakt het echter steeds moeilijker om over verrassing te spreken. "Daarom stelden sommige parketmagistraten en rechtbanken dat het niet weten van het slachtoffer gelijkgesteld moet worden aan 'bij verrassing gepleegde feiten'", stelt Stevens.

Wetsvoorstel

Omdat de discussie al jaren aansleept, oordeelde het hof van cassatie dat het aan de wetgever is om paal en perk te stellen aan het voyeurisme. "Het zou erop moeten neerkomen dat iemands eerbaarheid wordt aangerand als de seksuele intimiteit wordt aangetast, wat zeker het geval is als iemand naakt wordt gefilmd zonder daar toestemming toe te geven."

Of de man niet alsnog kan worden veroordeeld voor het bezit van kinderporno, is een moeilijke discussie. "Dat hangt af van de beelden. Zijn die pornografisch of nemen de slachtoffers seksuele handelingen aan?", besluit Stevens.

De Open Vld-fractie in de Kamer laat weten dat zij al een wetsvoorstel voor het strafbaar maken van voyeurisme heeft ingediend. Voor Kamerleden Patrick Dewael, Carina Van Cauter en Sabien Lahaye-Battheu komt het strafbaar voyeurisme neer op "het zonder toestemming bespieden van een onwetend slachtoffer, met of zonder list en hulpmiddelen". "Onder de regering-Di Rupo werd een eerste keer een wetsvoorstel ingediend. In december 2014 werd het wetsvoorstel opnieuw ingediend", zegt de woordvoerder van de liberale fractie in de Kamer.

Wanneer het voorstel op de agenda geplaatst wordt, is niet duidelijk.