540 Securail-agenten blijven binnen de NMBS

"Eind april vorig jaar stelde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) nog in zijn antwoord op mijn vraag hierover dat hij de Securail-agenten, 540 voltijds equivalenten die actief zijn in de treinstations, wilde integreren binnen de spoorwegpolitie (afdeling van de federale politie)", herinnert Sabien. "Zo zou er daar meer personeel beschikbaar zijn en zou de samenwerking verbeteren. Op die manier zou Securail kunnen verdwijnen. Daarna zou de spoorwegpolitie nog altijd kunnen samenwerken met de private sector om de beveiliging van stations te optimaliseren."

Maar zover komt het dus niet. Minister Bellot stelt "dat de Securail-agenten enerzijds een technische spoorwegexpertise hebben door hun verankering binnen de spoorwegen en anderzijds ook verschillende prioriteiten hebben, namelijk taken die afwijken van de opdrachten van politionele aard, in samenhang met de veiligheid van de samenleving". Wel benadrukt hij dat er moet worden gestreefd naar een optimalisatie van de samenwerking tussen de diensten: "Een optimale dekking van het net moet worden gegarandeerd en Securail moet zijn opdrachten onder voldoende veilige omstandigheden kunnen uitvoeren."

Hondenteams

Zowel de spoorwegpolitie als de Securail-agenten beschikken over hondenteams. Van minister Jambon vernam Sabien dat voor de beveiliging en bewaking in de treinstations de Directie Hondensteun van de federale politie (DACH) over 13 patrouillebegeleiders beschikt. Minister Bellot liet weten dat er bij de veiligheidsdienst Securail 18 preventieve hondenmeesters actief zijn (district Centrum: 5; Noordoost: 4; Zuidwest: 2; Noordwest: 3 en Zuidoost: 4).[1]

"De wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid verbiedt veiligheidsagenten om hun honden als wapen te gebruiken. De honden dienen te allen tijde gemuilkorfd en aan de leiband te blijven. Hun enige functie bestaat er dus in de veiligheidsagenten van Securail te beschermen door hun ontradende aanwezigheid. Ze begeleiden de veiligheidsagenten voornamelijk tijdens hun preventieve patrouilles in het station of de bundels, in het kader van de preventie van kabeldiefstallen", aldus Bellot.

"Dezelfde regelgeving verbiedt ook dat de honden ingezet worden aan boord van de trein. Wanneer een Securail-team met hondengeleider opgeroepen wordt door een treinbegeleider om een situatie tot bedaren te brengen in een trein die aankomt in het station, is de hondengeleider dus verplicht om op het perron te blijven. Hij moet zijn collega de interventie alleen en zonder bescherming laten uitvoeren, vermits aan boord van de trein ook geen spray gebruikt mag worden. De NMBS heeft de opeenvolgende ministers van Binnenlandse Zaken meermaals geïnterpelleerd over dit onderwerp, maar tot dusver werd de vraag om een interventie aan boord van de trein mogelijk te maken niet aanvaard."

Bellot klaagt in zijn antwoord ook een ander euvel aan: "De NMBS heeft ook officieel aan de FOD Binnenlandse Zaken gevraagd om de federale politie de mogelijkheid te bieden de honden van Securail te certificeren. De agenten van Securail zijn, in tegenstelling tot de bewakingsagenten van privéfirma's, immers agenten van gerechtelijke politie en voeren opdrachten van openbare dienst uit. In het kader van de uitbreiding van DACH naar een dienst voor certificering, heeft de Corporate Security Service deze dienst gevraagd om Securail op te nemen als een van de prioritair te certificeren, zelfs te vormen, diensten. Ik kan deze vraag, die niet alleen het professionalisme van Securail, maar ook de samenwerking met de politie verder zal verhogen, alleen maar steunen. Nu gaat het om preventiehonden, maar in de toekomst eventueel om honden die explosieven kunnen opsporen. De NMBS heeft de minister van Binnenlandse Zaken laten weten dat ze bereid was om dergelijke honden aan te schaffen als de regering dat wenst. Ter vergelijking zullen de Franse spoorwegen (SNCF) in 2018 beschikken over 30 honden die explosieven opsporen, waarvan 15 voor de regio Parijs. Deze honden lijken me de ideale aanvulling te zijn op de toekomstige controleregeling die in 2017 wordt ingevoerd in de Belgische internationale stations."

Sabien begrijpt beide vragen van de NMBS en legde ze vorige week in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken voor aan minister Jambon. Hij meldde dat het Koninklijk Besluit van 15 maart 2010 tot regeling van bepaalde methodes van bewaking, onder andere het gebruik van honden door de veiligheidsdiensten op rijtuigen, zal worden herzien na goedkeuring van het nieuwe wetsontwerp inzake private veiligheid, dat momenteel in voorbereiding is. "Minister Jambon wijst er wel op dat honden in rijtuigen bij sommigen misschien het veiligheidsgevoel kunnen versterken, maar bij anderen kan de confrontatie met honden in kleine besloten ruimten echter schrik opwekken en paniek veroorzaken", aldus Sabien.

De minister gaf ook nog mee dat er, in het kader van het kerntakendebat, voor honden die speuren naar (componenten van) explosieven en hun geleider in een verplichte certificering zal worden voorzien. Deze certificering zal uitgevoerd worden door de DACH. De nodige wetgevende initiatieven hiervoor zijn lopende. In principe dient deze algemene certificering voor explosievenhonden van start te gaan voor 1 mei van dit jaar. De certificering van de explosievenhonden inzake acetonperoxide zal reeds starten op 15 maart."

Samenwerking met private sector

In algemene termen, dus niet alleen met betrekking tot de NMBS, liet minister Jambon in september vorig jaar op een vraag van Sabien al weten dat het - in het kader van het Kerntakenplan - de bedoeling is dat de inzet van honden als ondersteuningsmiddel geoptimaliseerd wordt.

"Via een publiek-private samenwerking moet worden gezorgd voor de borging van de knowhow binnen de politie, voor kwaliteitsgarantie binnen de private sector en voor een erkend opleidingscentrum voor patrouille- en speurhonden voor zowel de politiediensten als private bewakingsdiensten. De DACH werd aangeduid als piloot voor het uitwerken van een actieplan hierover. De private bewakingssector beschikt over een beperkt aantal explosievenhonden. Deze worden vooral, maar in een beperkte mate, ingezet bij controle bij de goederenafhandeling in de luchthavens", aldus Jambon.

Ondertussen raakte het kernkabinet het eind november vorig jaar eens over een wetsontwerp, dat de bevoegdheden van de private bewakingsondernemingen substantieel wijzigt en moderniseert en dat momenteel voor advies bij de Raad van State ligt.

"Hierbij werd onder andere een nieuwe, autonome bewakingsactiviteit voorzien: het doorzoeken van roerende of onroerende goederen (sweepings) op allerhande gevaarlijke voorwerpen, zoals explosieve stoffen, wapens en drugs. Dit kan gebeuren door allerhande middelen, waaronder ook honden. Deze taak zit ook vervat in ons amendement op ons wetsvoorstel over uitbesteding van politietaken, dat binnenkort samen met het wetsontwerp wordt behandeld", aldus Sabien.

Minister Jambon geeft tot slot mee dat in het nieuwe wetsontwerp inzake private veiligheid de artikels betreffende veiligheidsagenten van openbare vervoersmaatschappijen buiten beschouwing werden gelaten en overgenomen uit de huidige wet van 10 april 1990. De regelingen en bevoegdheden van deze veiligheidsagenten, zoals die van Securail, blijven dus vooralsnog ongewijzigd.

[1] Deze cijfers variëren op basis van verschillende factoren, zoals het aantal kandidaatstellingen dat elk district ontvangt, eventuele overlijdens van honden, beroepsmatige overplaatsingen enz. Er worden jaarlijks intern examens georganiseerd om nieuwe hondengeleiders aan te duiden. Op dit ogenblik bevinden er zich overigens twee personeelsleden aan het einde van hun opleidingsproces.