Jaarlijks ruim 300.000 aanvragen voor nieuwe codes e-ID's


"De e-ID is een handig instrument om je te identificeren als burger. Ook in online-omgevingen zoals Tax-on-web. Maar heel veel mensen verliezen hun PIN-codes. Het is een hele rompslomp om een nieuwe aan te vragen. Het bezorgt de gemeenten veel administratie en kosten. En de burger moet meermaals naar het gemeentehuis bij de aanvraag van een nieuwe kaart. Dat moet en kan efficiënter", zegt Sabien.

Er zijn drie mogelijkheden om nieuwe codes aan te vragen:

  1. De gemeente kan de aanvraag doorsturen via een formele mail naar de Helpdesk Belpic. Deze mail wordt dan automatisch verwerkt. Deze procedure werd vroeger reeds door de gemeentebesturen toegepast.
  2. Als de burger (zelf thuis) of de gemeente (wanneer een burger aan het loket komt) via de website van de FOD Binnenlandse Zaken werken, moet het Rijksregisternummer van de burger en een geldig mailadres ingevoerd worden. 
  3. De burger of de gemeente kan zich rechtstreeks richten tot de Helpdesk Belpic. Bij een contactname per telefoon of per mail wordt de identiteit van de desbetreffende burger nauwkeurig gecontroleerd vooraleer de aanvraag geregistreerd wordt. 
 

2014

2015

2016

 

actieve kaarten

niet-actieve kaarten

actieve kaarten

niet-actieve kaarten

actieve kaarten

niet-actieve kaarten

1.via gemeenten

176854

34312

154986

32297

139411

32374

2.via website

104015

9120

102203

13131

110868

16684

3.via Helpdesk

228

55

748

221

846

279


Vorig jaar waren er maar liefst 251.125 aanvragen voor nieuwe codes voor reeds geactiveerde e-ID's; in 2015 waren dat er 257.937 en in 2014 zelfs 281.097. Daarbovenop waren er vorig jaar 49.337 aanvragen voor niet-actieve kaarten (45.649 in 2015 en 43.487 in 2014).

Huidige procedure

"Dankzij de e-ID kun je een document digitaal ondertekenen en jouw identiteit bewijzen op het internet. Om misbruik te vermijden zijn deze mogelijkheden, net zoals bij een bankkaart, beveiligd met een-PIN code", aldus Sabien.

"Bij de aanmaak van een nieuwe e-ID krijgt de eigenaar van de kaartproducent een brief met een PIN- en PUK-code. De PIN-code kun je veranderen in een code die je zelf kiest; dat moet nog meer worden aangemoedigd om later problemen ter vermijden. De PUK-code, die je nodig hebt als je PIN-code geblokkeerd is, is niet wijzigbaar. Met de brief kun je naar het gemeentehuis gaan. Met de codes zal de bediende de microship op de e-ID activeren. Indien je de PIN-code niet meer kent en je deze brief niet meer hebt, kan je nieuwe codes aanvragen."

In twee gevallen worden nieuwe codes gevraagd: voor de activering van het document (bijvoorbeeld wanneer de burger de codes niet ontvangen heeft of wanneer het document met die codes beschadigd is) of wanneer een burger zijn/haar codes verliest. Enkel de PUK-code van de kaart kan opnieuw aangevraagd worden. 

Leveringstermijn: maximum 9 dagen

"Op de website van de FOD Binnenlandse Zaken wordt gesteld dat uiterlijk drie weken na de aanvraag de nieuwe codes toekomen in de gemeente. Om de PIN code te activeren, moet je je dus naar het gemeentehuis begeven", zegt Sabien, maar minister Jambon relativeert die termijn in zijn antwoord als volgt:

"Die termijn is zeer ruim ten opzichte van de termijnen die worden vooropgesteld in de operationele doelstellingen en die door de leverancier worden gegarandeerd. De aangekondigde termijn houdt immers rekening met een veiligheidsmarge die nodig is door de complexiteit en de vele partijen die bij de verwerking van de aanvraag betrokken zijn.

In werkelijkheid bedraagt de maximale termijn voor de levering van de codes 9 dagen, behalve als er zich problemen voordoen. Deze termijn kan als volgt verklaard worden: onze diensten centraliseren de aanvragen en één maal per week, op maandag, levert onze leverancier (Zetes Cards) de nieuwe codes voor de elektronische identiteitsdocumenten. Vervolgens worden de codes verdeeld in de gemeenten volgens het geldige transportschema voor de kaarten.

De termijn hangt af van de dag waarop de aanvraag ingediend werd. Zo zou de code voor een op zondag ingediende aanvraag in het beste geval geleverd kunnen worden op de eerstvolgende woensdag (3 werkdagen).  De code voor een op maandag ingediende aanvraag zou daarentegen in het slechtste geval geleverd kunnen worden op de vrijdag van de volgende week (9 werkdagen)."

Sabien stelt voor dat de werkelijke maximale termijn van 9 dagen wordt gecommuniceerd. Ook vraagt ze zich af waarom de leverancier maar één maal per week nieuwe codes levert: "Dat zou toch vlotter moeten kunnen."   

Eenvoudigere procedure

Minister Jambon geeft ook aan dat zijn diensten momenteel nadenken over een voorstel om de leveringstermijn te versnellen: "Het voornaamste obstakel is de financiële kostprijs. Momenteel wordt deze prestatie (aanvraag van de codes) door het gemeentebestuur gratis voor de burgers verricht.  Deze prestatie kost echter wel 0.5358 euro, excl. BTW, per aanvraag voor een nieuwe PUK-code voor een actieve kaart. Een inkorting van de leveringstermijnen impliceert een verhoging van de tarieven en dus een verhoging van de kosten voor het gemeentebestuur. »

Sabien pleit voor een eenvoudigere procedure: "De administratie hierrond neemt veel tijd in beslag voor de ambtenaren van de burgerlijke stand. Zij ervaren de grootste piek in aanvragen in mei en juni wanneer de belastingaangifte dient ingevuld te worden via tax-on-web. Veel burgers zijn verrast dat ze de codes, die ze vaak zo snel mogelijk nodig hebben, niet direct bij de aanvraag krijgen. Het zou een grote verbetering zijn voor de burger wanneer het gemeentepersoneel, dat de codes aanvraagt, direct een code zouden kunnen geven. Of via een systeem, zodat de burger dit van thuis uit kan. Het lijkt mij ook eenvoudiger dat er via één kanaal wordt gewerkt: ofwel via de website van de FOD Binnenlandse Zaken, ofwel via de Helpdesk Belpic. De beveiliging van een en ander natuurlijk zeer belangrijk. Te onderzoeken pistes!"