Kamer keurt aangepaste camerawet goed

Tusenkomst van Sabien tijdens de bespreking van de camerawet in de Kamer op 8 maart 2018:

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de vicepremier, collega's, eigenlijk heeft mijn collega Katja Gabriëls het ontwerp gevolgd in de commissie. Aangezien zij gisteren echter mama is geworden van Arthur neem ik het even van haar over. (Applaus)

Mijnheer de vicepremier, collega's, de wijziging van de camerawetgeving heeft een lange weg afgelegd. Onder de vorige regering lag er ook een wetsontwerp ter tafel, maar dat haalde de eindmeet niet. Nu is het wel gelukt.

Uit de hoorzitting in de commissie kwam een aantal goede suggesties naar boven. De afspraak is echter dat deze suggesties worden voorbehouden voor een later wetgevend initiatief.

Waarom is dit wetsontwerp voor ons heel belangrijk en steunen wij het volledig? Het vertaalt de nieuwe Europese regelgeving inzake gegevensbescherming in ons recht. De inwerkingtreding is dus conform de EU-regelgeving en er werd voorzien in de nodige overgangsmaatregelen. Het is bovendien een technisch neutrale tekst geworden die dus niet afhankelijk is van permanente technologische evoluties, wat heel belangrijk is in een dergelijke sector.

Bescherming van de privacy is hier ook een belangrijk element. Het evenwicht tussen de realiteit en de praktische behoeften van het veld werd bewaard.

Dat er geen zware administratieve verplichtingen zijn, is voor ons, liberalen, een belangrijk punt.

Wat de informatiedeling tussen politie-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten betreft, het volgende. Het wetsontwerp laat de politie toe de nieuwe technologie te gebruiken binnen een duidelijk afgebakend kader, met voldoende waarborgen. Het regelt het gebruik van alle types camera's door de politiediensten. Het voorziet in regels, zowel op het niveau van de toestemming tot plaatsing en gebruik van de camera's als van het gebruik ervan op zich, of de verwerking van de verzamelde gegevens.

Het nationaal digitaal register dat de geolokalisatie van de vaste camera's vermeldt, is een belangrijke meerwaarde. Dit zal een visueel cartografisch beeld geven van alle vaste camera's die worden gebruikt door onze politiediensten.

Dit ontwerp geeft ook meer klaarheid, meer duidelijkheid en meer leesbaarheid aan de camerawet.

Tot slot, het ontwerp is niet alleen bedoeld om camera's toe te laten misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen of op te sporen, maar ook om overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen, naleving van gemeentelijke reglementen te controleren of openbare orde te handhaven.

Tot daar, mijnheer de voorzitter, collega's, de voor mijn fractie belangrijkste punten om dit ontwerp volmondig te steunen. Wij zullen dat dan ook doen in de stemming die zal volgen.

Lees hier de antwoorden van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon in 'Het Laatste Nieuws' van 13 maart 2018 op enkele vragen over de camerawet:

Elke camera wordt geteld, ook die van u

Bedrijven én burgers moeten voortaan niet langer aan de Privacycommissie melden dat ze een beveiligingscamera installeren, maar moeten dat wél doorgeven aan de lokale politie. De reden: die informatie zal door Binnenlandse Zaken bijgehouden worden in een centraal register. Zo heeft de overheid een overzicht waar publieke en private bewakingscamera's hangen. "En dat is handig bij het oplossen van misdaden", zegt Jan Jambon. "Bij een ontvoering kan het spoor bijvoorbeeld beter worden gevolgd dankzij die camera's."

Politie wordt filmploeg

Politiemensen zullen tijdens interventies en op patrouille gebruik kunnen maken van mobiele camera's - bodycams, drones en camera's aan helikopters. Vroeger kon dat alleen maar in heel specifieke omstandigheden - bij een grote volkstoeloop bijvoorbeeld - of na een resem ingewikkelde goedkeuringen. Voorwaarde voor de bodycams is dat de agenten die camera zichtbaar dragen en waarschuwen wanneer ze het toestel aanzetten. Maar: in het geheim filmen, mag wél bij onderzoek naar radicalisering en zwaar banditisme, als openlijk filmen de operatie of de politiemensen kan schaden.

Minister Jan Jambon roept de politie op om die bodycams, drones en helikoptercamera's maximaal in te zetten als er op de openbare weg zich rellen en brutaliteiten voordoen. "Denk bijvoorbeeld aan de rellen eind vorig jaar in Brussel. Het moet een basisreflex worden voor politiediensten om in zulke omstandigheden altijd zoveel mogelijk camera's in te zetten."

Nu live te zien: winkeldiefstallen

Nog opmerkelijk in de nieuwe wet: winkeliers mogen in hun zaak beeldschermen plaatsen waarop live de beelden van de bewakingscamera's worden afgespeeld. "Dat werkt namelijk zeer afschrikkend voor winkeldieven", legt Jambon uit. Wat niét mag, is dat winkeliers of burgers beelden van hun bewakingscamera's zomaar op het internet gaan plaatsen. Vooral winkeliers pleiten daarvoor, om sneller dieven te kunnen identificeren. "Maar dat kan en mag dus niet. Het is aan de politie of het gerecht om daarover te beslissen."

Wat met de privacy?

Het inzetten van bewakingscamera's zorgt voor veel vragen rond het respect voor onze privacy. Maar volgens Jambon is "het steeds inroepen van Big Brother om evidente technologische evoluties tegen te houden, onverantwoord". "Het is een holle kreet, die in de kaart speelt van criminelen die altijd de weg kiezen van de minste weerstand. Beveiligingscamera's zijn er om criminelen te pakken, niet om brave burgers in de gaten te houden. We hebben nu een wet die ervoor zorgt dat de privacy niet in gevaar komt, want de regels zijn duidelijk vastgelegd. En er is rekening gehouden met de nieuwe Europese privacywetgeving."