Minderjarigen verplicht en in aangepaste omstandigheden horen in gerechtelijke procedures


Minderjarigen moeten zelf naar de rechter kunnen stappen en kinderen moeten altijd worden gehoord bij bemiddeling bij echtscheiding. Daarvoor pleitte het Kinderrechtencommissariaat gisteren tijdens de voorstelling van haar jaarverslag.

 

Sabien Lahaye-Battheu, ondervoorzitter van de Kamercommissie Justitie en lid van de subcommissie Familierecht, heeft enkele dagen geleden een wetsvoorstel ingediend dat tegemoet komt aan die vraag. De Kamer neemt het volgende week in overweging.

 

"De rechtbank moet de minderjarige van minstens 12 jaar horen in iedere procedure die het kind aanbelangt. De minderjarige, die jonger is dan 12 jaar en die in staat is zijn mening te vormen, kan bij beslissing van de rechter worden gehoord. Wanneer hij of zij zelf een verzoek richt aan de rechtbank, kan het onderhoud niet worden geweigerd", aldus Lahaye-Battheu.

 

"Vandaag bestaat de mogelijkheid al, maar alleen de jeugdrechter is verplicht om kinderen van minstens 12 jaar te horen in een hangende procedure. Ook al kwijten de meeste rechters zich prima van die taak, toch zou het goed zijn dat – naast het invoeren van een verplichting om te horen (ook bijvoorbeeld voor de vrederechter en de kortgedingrechter) - de wet ook voorziet dat het horen gebeurt in een speciaal daartoe uitgeruste kamer om de kinderen op hun gemak te stellen", zegt Lahaye-Battheu.

 

"Om het hoorrecht op een doeltreffende manier te verwezenlijken, moet voor de rechters een specifieke opleiding worden voorzien, uitgewerkt door het Instituut voor Gerechtelijke Opleiding. Uit de praktijk blijkt dat sommige magistraten er de voorkeur aan geven de minderjarigen persoonlijk te horen, terwijl anderen dat overlaten aan specialisten ter zake. Het is niet aangewezen om zomaar iedereen vragen te laten stellen aan de kinderen die gehoord worden. Er zou een minimumvereiste moeten zijn inzake de opleiding die gevolgd is (bijvoorbeeld sociaal assistent, in het bezit zijn van een pedagogisch diploma, enz.), zodat men weet dat de "ondervrager" geschikt is om met minderjarigen om te gaan", aldus Lahaye-Battheu, die nog meegeeft dat voor een optimale rechtsbescherming van de minderjarige, hij of zij steeds kan worden bijgestaan door een advocaat, zonder dat van deze bijstand kan worden afgezien.

Vandaag is het exact 19 jaar geleden dat de Verenigde Naties het Verdrag voor de Rechten van het Kind aanvaardden. Dat internationale verdrag telt 54 artikelen. Er staat bijvoorbeeld in dat kinderen recht hebben op verzorging, bescherming en respect. Niet alleen in de arme landen, maar ook in de rijke worden de rechten van het kind soms nog met de voeten getreden. In ons land maken jaarlijks 35.000 minderjarige kinderen een scheiding mee van hun ouders. Zij zijn vaak de dupe van de ruzies tussen hun ouders. Met dit wetsvoorstel wil kamerlid Sabien Lahaye-Battheu de betrokkenheid van het kind tijdens de gerechtelijke procedure versterken. Het is immers de rechter die een beslissing moet nemen over het ouderlijke gezag en de verblijfsregeling van het kind. Gehoord worden kan het kind helpen de breuk makkelijker te verwerken.