"Voor de wet ben je niemand" (hoeveel liefde je ook geeft)


Met 71 scheidingen voor elke 100 huwelijken lopen nergens in Europa zoveel huwelijken op de klippen als in België. Uit onderzoek van Johan Surkyn van de VUB blijkt dat 10% van de kinderen in ons land opgroeit in nieuw samengestelde gezinnen, bij hun natuurlijke vader of moeder en zijn of haar nieuwe partner.

"Vaak doet die stiefvader of -moeder elke dag de was en de plas en is hij of zij méér in de weer met het stiefkind dan zijn biologische papa of mama - die hun kind maar één weekend op de twee zien, of soms nog minder", zegt senator Martine Taelman.

Latijn of niet?

Taelman kent de problematiek uit eigen ervaring. Zij heeft zelf een inwonende stiefzoon van 22, uit een eerdere relatie van haar man. "En ook al loopt het bij ons prima, als stiefouder ben je je er toch van bewust dat je juridisch nergens staat. Hoeveel uren en liefde je als stiefouder ook aan je stiefkind geeft, voor de wet ben je niemand. Stiefouders worden miskend."

Volgens de wet oefenen alleen de twee natuurlijke ouders samen het ouderlijk gezag uit over hun kind. Zij moeten samen beslissen over alle belangrijke keuzes voor hun kind. Ook al spreken ze elkaar niet meer en heeft het kind soms weinig tot geen contact meer met de uithuizige biologische papa of mama. Laten we de kleine zijn eerste communie doen? Naar de gemeenteschool of de katholieke school? Een duur ponykamp of het speelplein om de hoek? Latijn of Moderne Talen? Een christelijke opvoeding of een islamitische? "Die laatste vraag zorgt meer en meer voor problemen bij gemengde koppels die uit elkaar zijn", zegt Sabien Lahaye-Battheu, Kamerlid én advocate. "De Vlaamse moeder wil haar kind pakweg christelijk opvoeden, terwijl de Marokkaanse vader erop staat dat zijn kind islamitisch wordt grootgebracht."

Voorwaarden

"Gelukkig slagen gescheiden ouders en de stiefouder er vaak in die beslissingen sámen te nemen", zegt Lahaye. "Maar vaak loopt het ook mis. Bijvoorbeeld als de moeder met het hoederecht en haar partner beslissen om het kind dat sukkelt op school in te schrijven in een technische richting. Dan komt de vader, die twee jaar in geen velden of wegen te bekennen was, plots uit het niets opduiken om te eisen dat zijn kind Latijn volgt. Ik heb al zulke zaken gepleit. Het probleem is dat zo'n vader die zijn kind al twee jaar niet heeft gezien, voor de wet meer te zeggen heeft dan de stiefvader die het kind elke dag helpt bij zijn huiswerk."

Daarom willen de Open Vld'ers de stiefouders medebeslissingsrecht geven. "Al is dat een moeilijke evenwichtsoefening, omdat het ook niet de bedoeling mag zijn de andere biologische ouder uit te sluiten", zegt Taelman. Daarom zou dat medebeslissingsrecht alleen zijn voorbehouden voor stiefouders die al twee jaar getrouwd zijn of twee jaar samenleven met één van de biologische ouders. Bovendien moet die stiefouder al minstens één jaar mee instaan voor de opvoeding van het kind. Over de draagwijdte - waarover kan de stiefouder meebeslissen en waarover niet? - wordt in het beste geval een overeenkomst gesloten tussen de stiefouder en de twee biologische ouders bij een notaris. Als er geen akkoord mogelijk is, moet de rechter oordelen over het medebeslissingsrecht na het kind te hebben gehoord.

"Nu heeft een vader die zijn kind al twee jaar niet ziet, meer te zeggen dan de stiefvader die het kind elke dag opvoedt", aldus Sabien Lahaye.

Bron: Het Laatste Nieuws, 29 juli 2009.

 

'Laat ook stiefpapa zijn zeg doen over opvoeding'

Open VLD-voorstel voor medebeslissingsrecht stiefouders botst op veel weerstand

Open VLD wil stiefvaders en -moeders mee laten beslissen geven over kwesties zoals de schoolkeuze van de kinderen of het al dan niet doen van hun eerste communie. Verenigingen van gescheiden mensen reageren boos: 'Dit gaat voor drama's zorgen.'

'Dit gaat drama's veroorzaken. En het aantal zelfmoorden bij gescheiden mannen ligt al zo hoog', aldus Luc Arron, Steunpunt Blijvend Ouderschap.

'Ik ben woedend', vertelt Luc Arron. 'Mijn haren staan recht. Hoe kan een advocaat zoiets bedenken?' De voorzitter van het Steunpunt Blijvend Ouderschap, dat de belangen van gescheiden mensen verdedigt, snapt het niet. Sabien Lahaye-Battheu, Open VLD-Kamerlid én advocate, heeft samen met senator Martine Taelman een wetsvoorstel klaar. Dat wil aan stiefouders (Arron noemt ze liever zorgouders) rechten toekennen die ze nu niet hebben.

Ongeveer één kind op de tien groeit vandaag op in een nieuw samengesteld gezin. Meestal wonen ze bij hun biologische moeder en haar nieuwe partner en zien ze hun biologische vader minder vaak dan hun stiefvader. Maar met diezelfde stiefvader heeft het kind geen enkele juridische band. 'En dan kan het mislopen', zegt Sabien Lahaye: 'Als de moeder met het hoederecht en haar partner beslissen dat het kind een technische richting moet volgen, komt de vader, die twee jaar niet te bespeuren viel, plots uit het niets opduiken om te eisen dat zijn kind Latijn volgt.' In dat geval heeft de biologische vader juridisch méér te zeggen dan de stiefvader.

Vandaar het wetsvoorstel van Open VLD. Dat geeft medebeslissingsrecht aan stiefouders die al twee jaar getrouwd zijn of samenleven met een van de biologische ouders. Bovendien moet die stiefouder al minstens één jaar mee instaan voor de opvoeding van het kind.

Een slecht idee, foetert Luc Arron. 'Als gescheiden ouder heb je het al zo lastig om je rechten te doen naleven', vertelt de man, die gescheiden is en twee kinderen heeft. 'Het is al zo moeilijk om met twee over de kinderen te beslissen. En dan zouden die parlementsleden nu nog een derde laten meebeslissen? Dat gaan veel vaders - want in de praktijk zal het vooral over vaders gaan - niet zomaar aanvaarden. Die nieuwe wetgeving lijkt me gemaakt om advocaten werk te bezorgen. Dit gaat drama's veroorzaken. En het aantal zelfmoordgevallen bij gescheiden mannen ligt al zo hoog.'

Eric Van Camp van de Bond van Gescheiden Mannen met Kinderen (BGMK) is al even somber. 'Open VLD bedoelt het wellicht goed, maar dergelijke wetgeving gaat alleen maar tot meer frustraties leiden', zegt Van Camp, die ook al op het hoge aantal zelfmoorden bij gescheiden mannen wijst. Van Camp meent dat een stiefvader al genoeg invloed heeft: 'Hij leeft toch samen met de moeder van het kind? Als die een beslissing neemt, zal ze zeker met zijn mening rekening houden. Dat moet je niet wettelijk regelen. Dit lijkt wel een rondje vaders pesten.'

Voor Luc Arron moet een zorgouder, net zoals pleegouders, zijn plaats kennen: 'Je bent een vriend, meer niet. Beslissen is het voorrecht voor de biologische ouders. Vergeet niet dat het tussen veel kinderen en stiefouders absoluut niet klikt.'

Christophe Bassez van de vzw Plusouder is wél tevreden met het wetsvoorstel van Open VLD. Zijn vzw verenigt stiefouders. 'Plusouders verdienen meer respect', zegt Bassez. 'Dit is dus een positieve stap.' Toch heeft ook hij bedenkingen: 'Open VLD wil al medebeslissingsrecht als de plusouder een relatie heeft van minstens twee jaar met de ouder van het kind, en slechts één jaar mee instaat voor de opvoeding. Dat is wel snel. Maar we zijn blij dat de meerwaarde van stiefouders wordt erkend.'

Sabien Lahaye en Martine Taelman (Open VLD): 'Dit is geen aanval opvaders' 

'Ik begrijp de situatie van de gescheiden vaders', reageert Sabien Lahaye op de felle kritiek die haar wetsvoorstel te beurt valt. 'Maar zij zijn meer en meer de uitzondering. Meer en meer wordt gekozen voor co-ouderschap, waarbij het kind de ene week bij zijn moeder, en de andere bij zijn vader woont.'

'Dit is geen aanval op de biologische vaders', zegt Lahaye. 'We geven stiefouders maar een beperkt beslissingsrecht over grote stappen in de opvoeding, zoals de schoolkeuze. Maar niet of de dochter nu al dan niet de pil mag nemen. We willen alleen situaties regelen waar er een vervreemding is ontstaan tussen de biologische ouder en zijn kind. Maar we gaan nooit de rol van de wettelijke ouder uitschakelen.'

Ook mede-indienster Martine Taelman wijst erop dat de natuurlijke ouder zijn verantwoordelijkheid behoudt. 'Ons voorstel gaat zelfs minder ver dan eerdere versies van andere partijen', zegt ze.

Bron: Het Nieuwsblad/De Standaard, 30 juli 2009.