Familierecht: onderhoudsgeld duidelijker bepaald en moeilijker te ontwijken + familiezaken voortaan achter gesloten deuren

Onderhoudsgeld duidelijker bepaald en moeilijker te ontwijken

Na de goedkeuring in de Kamer in juni vorig jaar, zette gisteren de Senaatscommissie Justitie het licht op groen voor een wetsvoorstel van Sabien, dat een drietal belangrijke wijzigingen aanbrengt aan het systeem van onderhoudsgelden.

1. De goedgekeurde tekst voorziet in een objectivering van de berekening van onderhoudsbijdragen van ouders voor hun kinderen. "Tenzij er tussen de partijen een akkoord is, zal de magistraat in zijn beslissing een achttal precieze elementen moeten opnemen, op basis waarvan de kinderalimentatie wordt bepaald. De belangrijkste zijn: de inkomsten van de ouders, de kosten van het kind, de verblijfsregeling van het kind, het bedrag van de kinderbijslag en andere voordelen. Deze verplichte motivering zal niet alleen voor de rechters, maar ook voor de partijen een zekere discipline met zich meebrengen, die er op vandaag niet altijd is. Een beslissing, waarin duidelijk wordt gemotiveerd waarom het onderhoudsgeld wordt bepaald op bijvoorbeeld 300 euro per maand, zal door de onderhoudsplichtige (hopelijk) ook beter worden aanvaard dan op vandaag soms het geval is", zegt Sabien.
2. Wanneer diegene die alimentatie moet betalen, zijn of haar betalingsplicht twee keer niet is nagekomen in het jaar voorafgaand aan het verzoek, moet de rechter voortaan toestemming geven voor ontvangstmachtiging. In dat geval stuurt de griffie een brief naar de werkgever of de uitbetalingsinstelling (bijvoorbeeld RVA), met een kopie van de gerechtelijke beslissing, zodat de bijdrage rechtstreeks gestort kan worden op de rekening van de onderhoudsgerechtigde. Dat belet echter niet dat er strafrechtelijke maatregelen kunnen komen tegen de niet-betaler.

"Voortaan moet de rechter dus de onderhoudsgerechtigde machtigen om rechtstreeks de verschuldigde geldsommen te ontvangen van zodra het onderhoudsgeld gedurende twee maanden niet is betaald. Er komt een einde aan de keuzemogelijkheid, die de rechter heeft om de onderhoudsgerechtigde te machtigen de gelden van de onderhoudsplichtige te ontvangen via loondelegatie of ontvangstmachtiging. De ene rechter staat dat vandaag immers gemakkelijk toe, de andere bijna nooit", aldus Sabien.

3. Ook het begrip 'buitengewone kosten' werd gedefinieerd, namelijk: de uitzonderlijke, noodzakelijke of onvoorziene uitgaven die voortvloeien uit toevallige of ongewone gebeurtenissen en die het gebruikelijke budget voor het dagelijkse onderhoud van het kind dat desgevallend als basis diende voor de vaststelling van de onderhoudsbijdragen, overschrijden.

"Vandaag worden zowel in vonnissen als in overeenkomsten de buitengewone kosten veelal verdeeld tussen de ouders. De wet vermeldt, laat staan definieert, de buitengewone kosten niet. Dat heeft aanleiding tot heel wat discussies en soms zelfs gerechtelijke procedures tussen ouders", aldus Sabien.

Daarnaast werden ook 'de verplichting van de ouders ten opzichte van hun kinderen', 'de bijdrage van de ouders in de kosten van deze verplichting', 'de middelen van beide ouders' en 'de gewone kosten' (namelijk alle gebruikelijke kosten met betrekking tot het dagelijkse onderhoud van het kind) waartoe de ouders gehouden zijn, gedefinieerd.

De wet treedt in werking "op de eerste dag na de vierde maand na publicatie in het Belgisch Staatsblad".

Familiezaken voortaan achter gesloten deuren

De Senaatscommissie Justitie keurde gisteren ook een wetsvoorstel van MR-kamerlid Christine Defraigne goed waardoor een hele reeks familiezaken voortaan achter gesloten deuren zullen worden behandeld.

Sabien heeft een gelijkaardig wetsvoorstel neerliggen in de Kamer. "Alle gerechtelijke procedures die slaan op familiezaken, bijvoorbeeld bepaalde aspecten van echtscheiding (scheiding van tafel en bed en scheiding van goederen), betrekkingen van kinderen met hun grootouders, adoptie, uitkeringen tot levensonderhoud en vorderingen met betrekking tot de afstamming, zullen voortaan achter gesloten deuren plaatsvinden, wat het respect voor de privacy van alle betrokken partijen moet garanderen. Uiteraard kan de rechter altijd terugkeren naar het principe van openbare zitting, aangezien dit één van de fundamenten van ons rechtsstelsel is, waar enkel in uitzonderlijke gevallen van kan worden afgeweken."

Sabien zal aandringen op een snelle goedkeuring van het wetsvoorstel in de Kamer. Het liberale kamerlid wenst er haar voorstel aan te koppelen om meteen ook een principieel hoorrecht toe te kennen minderjarigen vanaf 12 jaar en een mogelijkheid voor jongere kinderen om gehoord te worden in aangepaste omstandigheden. Vandaag bestaat die mogelijkheid al, maar alleen de jeugdrechter is verplicht om kinderen van minstens 12 jaar te horen in een hangende procedure.